Dorpsraad maakt gebruik van spreekrecht

Spreekrecht op 4 november 2014 om 18.00 uur raadsvergadering gemeente Leudal.

Vaststelling programmabegroting 2015-2018 en de gevolgen voor de subsidieverstrekking.
Voorzitter, leden van de Raad, allen hier aanwezig en de kijkers thuis.
Ik wil namens de Dorpsraad Grathem van dit spreekrecht gebruik maken.
Het voorliggende begrotingsvoorstel voor 2015-2018 heeft een enorm bezuingingsdoel in zich, namelijk € 5,4 miljoen tot en met 2018.
Ik realiseer mij terdege dat ook de gemeente Leudal niet ontkomt aan de momenteel op handen zijnde bezuinigingsoperatie.
Zeker als de zogenaamde artikel 12-status boven je hoofd hangt wil je als gemeente er alles aan doen om dat te voorkomen.
Alleen de manier waarop vraagt toch zeker wel om een reactie.
Het begrotingsvoorstel van uw college stelt dat van het bezuinigingsdoel € 5,4 miljoen maar liefst 1 miljoen (19%) opgebracht moet worden door de kunst en cultuursector in Leudal. Als de plannen die nu voor liggen doorgaan dan is onze inschatting dat dit een enorme klap is voor het culturele- en verenigingsleven in de gemeente Leudal. Om maar een voorbeeld te noemen:
De subsidie voor de instandhouding van muziekverenigingen wordt met 90% gekort en muziek-educatie wordt met 25% gekort.
De gevolgen van deze bezuinigingsoperatie zijn catastrofaal voor het voortbestaan van onze culturele verenigingen.

Ik wil benadrukken dat het verenigingsleven in een dorp het cement is van de samenleving. Een bloeiend verenigingsleven staat garant voor de leefbaarheid in Leudal met zijn 16 kernen en vele verenigingen per kern.
Bijna alle politieke partijen hebben tijdens de verkiezingen gepropageerd dat kunst en cultuur beschermd moest worden.
Nu ligt er echter een voorstel om de subsidies aan verenigingen gedurende enkele jaren te verlagen en in sommige gevallen zelfs te beëindigen.

In het concept programmabegroting 2015-2018 heb ik gelezen (ik citeer);

“De verenigingen in de kernen van Leudal zijn sterk genoeg om samen met hun leden vast te stellen welke activiteiten kostendekkend kunnen worden ontplooid. Daarin wil de terugtredende gemeente geen rol meer spelen.
Er is één uitzondering. Als het nodig is de deelname van jeugd en jongeren aan het verenigingsleven te stimuleren dan is het college bereid om constructieve plannen daarvoor positief te benaderen.” (einde citaat)

Ik heb ook gelezen dat uw college dit een verantwoorde maatregel vindt, ik heb daar een andere mening over.
Ik wil nogmaals benadrukken dat doorvoeren van het voorliggende begrotingsvoorstel catastrofaal is:

• Het cement wordt uit de samenleving vandaan gehaald
• Het culturele- en verenigingsleven zal op korte termijn afbreken, stukje bij beetje om uiteindelijk een stille dood te sterven
• Gezinnen en vooral die met kinderen zullen eronder leiden.
• De jeugd zal op straat rondhangen, verenigingen zijn er immers niet meer, de kans is groot dat het probleemjongeren worden.
• Gemeenschapshuizen, sportvelden zullen verdwijnen, immers er zijn geen verenigingen meer die er gebruik van maken
• De opgroeiende jeugd met trouwplannen zullen elders buiten Leudal hun toekomst gaan opbouwen waardoor de vergrijzing nog sneller plaats zal gaan vinden
• Koningsdag, Sinterklaas, St. Maarten zal tot het verleden behoren
• Tijdens de kerkdiensten zoals uitvaart en huwelijk zal er geen muziek meer ten gehore worden gebracht.
• Een serenade tijdens een feestelijke gebeurtenis zal eveneens tot het verleden behoren.
• De zo belangrijke voorzieningen om ouderen uit hun sociaal isolement te halen zullen, als dit voorstel wordt aangenomen, hieronder lijden.
• Voorzieningen zoals, huiskamerproject, ouderensoos en eetpunt, om er maar een paar te noemen, zullen verdwijnen.
• Ouderen moeten langer thuis blijven wonen, echter, zonder de hiervoor genoemde voorzieningen zullen ze vereenzamen 
• Het OLS in Neer zal de geschiedenis in gaan als het laatste OLS in de gemeente Leudal.
• De voorgestelde bezuiniging leidt tot een enorme verschraling van de kleine kernen. 
• In 2018 hebben wij nog een zeer beperkt aantal culturele verenigingen
• Vrijwilligers, die nu al bijna niet te vinden zijn, zullen zich niet langer meer willen inzetten voor de vereniging. Hun takenpakket verandert immers drastisch, van bezig zijn met de club naar het werven van fondsen en sponsoren om de vereniging draaiende te houden, in overleg gaan met de gemeente om te bezien hoe de bezuinigingen vorm gegeven kan worden om toch nog enigszins te kunnen overleven   

Zoals in het coalitieakkoord “samen de schouders eronder” is verwoord wil het college werken aan een nieuw samenspel tussen inwoners en gemeente. Daarin treedt de gemeente terug om plaats te maken voor het eigen initiatief en de zelfwerkzaamheid van burgers, ondernemers en maatschappelijke organisaties.
Mijn dringende oproep is dan ook, zet die schouders er dan ook samen onder. Ga alvorens met het begrotingsvoorstel in te stemmen in overleg met uw inwoners en bekijk samen waar nog verschuivingen mogelijk zijn, misschien zijn de inwoners wel genegen om een geringe lastenverzwaring te accepteren voor het behoud van het verenigingsleven en daarmee tevens de leefbaarheid.
Echter van dit samenspel hebben wij niets of nog maar zeer weinig gemerkt. Het college heeft in samenspraak met ambtelijke medewerkers een ombuigingsprogramma samengesteld. Dat ombuigingsprogramma maakt deel uit van de begroting die vandaag wordt gepresenteerd. Een gemiste kans van uw college om het coalitieakkoord “samen de schouders eronder” waar te maken.
Nu staan wij hier om onder de aandacht te brengen dat het zo niet kan. Allen die zich zorgen maken om dit begrotingsvoorstel en dat zijn er veel als ik zo kijk naar de belangstelling voor deze avond, hadden graag met u vooraf overleg willen hebben, waren graag met u dit samenspel aangegaan.

Geachte college en raadsleden het moge duidelijk zijn dat de leefbaarheid van de kernen en de gemeente Leudal in zijn algemeen, ernstig in gevaar komt indien u akkoord gaat met dit voorstel. Wij als dorpsraad Grathem zullen en kunnen ons dan ook niet voorstellen dat u  met het voorgestelde ombuigingsprogramma en voorgestelde begroting 2015-2018 akkoord zult gaan.

Ik dank u voor uw aandacht.  
Theo Rittersbeek (Voorzitter Dorpsraad Grathem)